Johannes Seidel, pastor parafii ewangelicko-luterańskiej w Nowym Tomyślu 1885-1917

HIER RUHT IN GOTT DER EV. LUTH. PASTOR - JOHANNES SEIDEL - 25. JAN .... - (TUTAJ SPOCZYWA W BOGU PASTOR KOŚCIOŁA  STAROLUTERŃSKIEGO – JOHANNES SEIDEL – 25. STY…) ZDJ. - PM

HIER RUHT IN GOTT DER EV. LUTH. PASTOR – JOHANNES SEIDEL – 25. JAN …. – (TUTAJ SPOCZYWA W BOGU PASTOR KOŚCIOŁA STAROLUTERŃSKIEGO – JOHANNES SEIDEL – 25. STY…) ZDJ. – PM

Ewangelicki cmentarz w Nowym Tomyślu już dawno nie istnieje. Tylko kamień pamiątkowy przypomina, że na tym miejscu znaleźli swój wieczny spokój dawni mieszkańcy naszego miasta.

Nie mamy niestety chlubnych tradycji w tym zakresie. Kamienie nagrobne były wykorzystywane jako materiał budowlany, nie znalazły swojego godnego upamiętnienia. Tym czasem miał na wieczność upamiętnić i symbolizować pamięć o zmarłych nawet po likwidacji cmentarza.

Piękne nagrobki często oddawane były do przemiału i znajdowały użycie jako podbudowa dróg, utwardzenie chodników, wykończenie aranżacji parkowej, a nawet jako umocnienie nadbrzeży.

Jednym z takich znalezisk jest cześć nagrobka pastora Johannesa Seidla, odnaleziona przy demontażu groty przy ulicy Sienkiewicza. Dziś w tym miejscu znajduje się park linowy dla dzieci.

Teraz zmienia się podejście do przeszłości i takie postępowanie jest historyczno-kulturowym zaniedbaniem, którego brzemię, my mieszkańcy Nowego Tomyśla niesiemy od lat.
Od czasu do czasu pojawia się jakieś odkrycie, które powinno nam przypominać, że dziś pojęcie „My”  powinno znaczyć Europę bez wojny.

Prosimy Państwa jako czytelników naszej strony, o nadsyłanie propozycji, w jaki sposób uszanować te stare kamienie – może w postaci Lapidarium?

Gudrun.Tabbert@hauland.de                Przemek.Mierzejewski@oledry.pl

HIER RUHT IN GOTT DER EV. LUTH. PASTOR – JOHANNES SEIDEL – 25. JAN …
TUTAJ SPOCZYWA W BOGU PASTOR KOŚCIOŁA STAROLUTERŃSKIEGO – JOHANNES SEIDEL – 25. STY…

Drugiej niedzieli adwentu, 6 grudnia 1885 odbyło się wprowadzenie na urząd nowo wybranego duchownego, pastora Johannesa Seidla, który do tej pory był duchownym pomocniczym w parafii staro-luterańskiej w Raciborzu. Nowy Tomyśl był miasteczkiem w południowo-zachodniej części prowincji poznańskiej, niedaleko granicy z Brandenburgią, zamieszkałym głównie przez ludność niemiecką (1487 mieszkańców), zamożnym i znanym z uprawy i handlu chmielem.

Do całej parafii staro-luterańskiej należało 847 dusz, poza główną siedzibą parafia miała 5 duchownych, którzy spełniali swoje posłanie w miejscowościach oddalonych od 1 do 3 mili (czyli 7 do 21 km). Największa gmina Nowy Tomyśl miała 290 dusz, Boruja Nowa 240, a Stara Tuchorza 141.

*    *     *

Johannes Seidel, pastor parafii ewangelicko-luterańskiej w Nowym Tomyślu 1885-1917 (Arch: Dieter Maennel)

Johannes Seidel, pastor parafii ewangelicko-luterańskiej w Nowym Tomyślu 1885-1917 (Arch: Dieter Maennel)

Źródło: Kirchenblatt z 15.03.1886

Na dzisiejszym święcie w Nowym Tomyślu odbyła się mała msza, która możliwa była tylko przy dużym zaangażowaniu wiernych, którzy przybyli ze wszystkich gmin należących do parafii , a nawet innych. Przed ołtarzem stał wprowadzany na urząd pastor, a wokół niego 13 kościelnych. Przy ołtarzu wprowadzający superintendent Kleinwächter z Poznania, oraz pastor [Ernst Moritz Juliusz] Peschko z Sulechowa i J[ohannes] Biehler z Przytoczni [Prittisch] jako asystenci.
O mocy kazania, nagrodzie i błogosławieństwie mówił w swojej przedmowie superintendent z 1. listu do Koryntian 3.7-9[http://www.biblia-internetowa.pl/1Kor/3/7.html]. Następnie nowy pastor wygłosił mowę w swoim świeżym stylu Izajasza 40:6-8 [http://www.biblia-internetowa.pl/Izaj/40/6.html]: o kazaniu i o roli pastora. Uroczystość przyjęcia świętej komunii zakończyła nabożeństwo, na której pastor Peschko spowiadał się cytując 2. List do Koryntian 8,9 [http://www.biblia-internetowa.pl/2Kor/8/9.html]

Rodziny luterańskie naszego miasta nie wzbraniały się przed ugoszczeniem w swoich domach zamiejscowych wiernych.
Po zebraniu kościelnych po południu o 17:00 kazanie wygłosił pastor Biehler z Przytoczni i zachęcał gminę luterańską do modlitwy cytując listy niedzielne; użycz nam Panie, wytrwałości, w nadziei, miłości i wierze.

Pańska radość z rychłego wprowadzenia swojego pasterza po krótkim okresie wakatu ujawniła się także wieczorem, gdzie w nowo wyremontowanym domu przygotowano dla nowego pastora uroczyste podziękowania z zaśpiewami i przemowami. Chciałoby się, aby udało się zachować tak samo miłość wiernych, jaki miał jego poprzednik w ciągu 16 lat swojej posługi.

Kościół staro-luterański przy ulicy Długiej

Kościół staro-luterański przy ulicy Długiej

Krótka biografia:
Johannes Gottfried Albert Max Seidel urodzony 25 stycznia 1860 we Wrocławiu, zmarł w szpitalu 28 lutego 1922 w Poznaniu. Zmarły został przewieziony z Poznania pochowany w Nowym Tomyślu 4 marca 1922.
Był synem zawiadowcy stacji Gottfrieda Seidla z Wrocławia (o. 1827-1895) i jego żony Albertyny z domu Freyer (ok. 1825-1895).
Był żonaty trzykrotnie
1. Ślub 19 kwietnia 1887 z Elisabeth Schröder ( 11 kwietnia 1861 Milicz, zmarła 4 kwietnia 1897 w Nowym Tomyślu), córka cieśli Christiana Schrödera z Milicza (ok. 1814-1900) i żony z domu Scholz
2. Ślub 22 lipiec 1898 z Emmą Walter (*1861/62, zmarłą 26 sierpnia 1912 w Nowym Tomyślu)
3. Ślub 4 lipca 1918 z Emilią Pietsch

Pastor Seidel w 1917 z powodu choroby przeszedł na emeryturę, po prawie 32-letniej pracy jako pastor ewangelicko-luterańskiej gminy w Nowym Tomyślu. Jego następcą został z początkiem roku 1918 pastor Ludwig Greve. Pastor Seidel zachował możliwość mieszkania w swoim domy w czasie swojej emerytury.